Thiếu estrogen gây bệnh gì là câu hỏi được nhiều phụ nữ quan tâm, đặc biệt ở giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh. Việc hiểu đúng về thiếu nội tiết tố nữ giúp phát hiện sớm các dấu hiệu và có hướng điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe sinh sản và toàn thân.
Nội tiết tố estrogen là gì?
Estrogen là một loại hormone sinh dục nữ, chủ yếu được sản xuất tại buồng trứng, chịu trách nhiệm điều hòa hoạt động sinh lý của cơ thể nữ giới. Estrogen không chỉ tham gia vào chu kỳ kinh nguyệt, mà còn điều hòa quá trình chuyển hóa xương, kiểm soát sự phân bố mỡ và ảnh hưởng trực tiếp đến trạng thái tâm lý và sức khỏe tổng thể của phụ nữ.
Vai trò của estrogen với cơ thể nữ
Bên cạnh chức năng sinh sản, estrogen còn đóng vai trò quan trọng trong việc:
- Duy trì mật độ xương ổn định, ngăn ngừa loãng xương
- Bảo vệ hệ tim mạch bằng cách điều chỉnh hàm lượng cholesterol trong máu
- Hỗ trợ chức năng nhận thức, cải thiện tâm trạng và khả năng tập trung
- Giữ gìn sắc đẹp bằng cách duy trì độ đàn hồi và độ ẩm cho da, tóc và móng
Nguyên nhân gây thiếu hụt estrogen
Tuổi tác, mãn kinh, tiền mãn kinh
Phụ nữ khi bước sang độ tuổi trung niên, đặc biệt sau tuổi 40, bắt đầu trải qua giai đoạn tiền mãn kinh, kéo dài trung bình từ 4 – 10 năm. Trong thời gian này, hoạt động của buồng trứng suy giảm dần, làm giảm sản xuất estrogen. Khi mãn kinh hoàn toàn, lượng estrogen tiết ra gần như bằng không, dẫn đến những thay đổi lớn về sinh lý và tâm lý.

Rối loạn chức năng buồng trứng
Hội chứng Turner, suy buồng trứng sớm, viêm buồng trứng hoặc phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng đều khiến mức nội tiết tố estrogen giảm đột ngột. Không giống như quá trình mãn kinh tự nhiên, sự giảm hormon trong những trường hợp này thường đến nhanh và mạnh, dễ gây ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đến sức khỏe.
Lối sống, dinh dưỡng, bệnh lý nền, tập luyện quá mức
Lối sống thiếu lành mạnh như ăn uống thiếu hụt vi chất, giảm cân đột ngột, luyện tập quá sức hoặc stress kéo dài có thể làm rối loạn trục dưới đồi – tuyến yên – buồng trứng. Điều này ảnh hưởng đến quá trình sản xuất estrogen. Ngoài ra, các bệnh mạn tính như tiểu đường, tuyến giáp, rối loạn ăn uống cũng tác động tiêu cực đến nội tiết tố.
Ảnh hưởng của thuốc và yếu tố di truyền
Việc sử dụng một số loại thuốc như corticosteroid, thuốc điều trị ung thư (hóa trị, xạ trị), hormone đối kháng buồng trứng có thể làm giảm đáng kể sự sản xuất estrogen. Bên cạnh đó, yếu tố di truyền như tiền sử gia đình mãn kinh sớm cũng là yếu tố nguy cơ cần lưu tâm.
Thiếu Estrogen gây bệnh gì?
Triệu chứng phụ khoa
Kinh nguyệt không đều, mãn kinh sớm hoặc vô kinh là những dấu hiệu phổ biến do thiếu estrogen. Một số phụ nữ còn gặp khó khăn trong việc thụ thai do rối loạn phóng noãn hoặc niêm mạc tử cung mỏng, không đủ điều kiện cho trứng làm tổ.

Suy giảm sức khỏe xương, loãng xương
Estrogen giúp duy trì mật độ khoáng của xương. Khi mức hormone này giảm, quá trình hủy xương tăng lên, làm mất đi khối lượng xương nhanh chóng. Điều này dẫn đến loãng xương và tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt là xương hông và cột sống.
Da lão hóa, nhăn, nám, tóc rụng
Estrogen kích thích sản sinh collagen, tạo độ đàn hồi và giữ nước cho làn da. Khi estrogen suy giảm, da sẽ khô, xuất hiện nếp nhăn, nám và giảm sắc tố. Đồng thời, tóc trở nên khô xơ, dễ gãy rụng, còn móng tay mỏng và dễ gãy.
Giảm sinh lý, khô âm đạo, đau khi quan hệ
Suy giảm ham muốn tình dục, giảm tiết dịch âm đạo khiến cho việc giao hợp trở nên khó khăn và đau đớn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng đời sống tình dục, mà còn làm suy giảm hạnh phúc hôn nhân và tâm lý phụ nữ.
Rối loạn tâm thần kinh
Estrogen có vai trò điều hòa serotonin – chất dẫn truyền thần kinh giúp ổn định tâm trạng. Do đó, khi hormone này suy giảm, phụ nữ dễ gặp tình trạng mất ngủ, trầm cảm, lo âu, cáu gắt. Đây là lý do nhiều người cảm thấy mất kiểm soát tâm lý trong giai đoạn tiền mãn kinh.
Nguy cơ tăng nhiễm trùng tiết niệu
Estrogen suy giảm khiến hệ sinh thái vi khuẩn ở âm đạo mất cân bằng, dễ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng tiểu, viêm âm đạo, viêm bàng quang. Hệ miễn dịch tại khu vực này cũng suy yếu, giảm khả năng chống lại vi khuẩn gây bệnh.
Nguy cơ mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường
Theo nghiên cứu của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, phụ nữ sau tuổi mãn kinh có nguy cơ mắc bệnh tim tăng ít nhất 30% do sự thiếu hụt estrogen – hormon từng bảo vệ thành mạch và tăng cholesterol tốt (HDL). Tình trạng này còn kéo theo sự rối loạn chuyển hóa, tăng nguy cơ mắc đái tháo đường type 2 và cao huyết áp.
Xem thêm: 9+ cách tăng Hormone Estrogen tự nhiên & hiệu quả nhất
Kết luận
Hiểu rõ thiếu estrogen gây bệnh gì và những nguy cơ liên quan đến thiếu nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị kịp thời. Phụ nữ nên chủ động thăm khám định kỳ, chú ý tới các biểu hiện bất thường của cơ thể, đồng thời xây dựng chế độ sinh hoạt cân bằng để duy trì sức khỏe nội tiết một cách tự nhiên và bền vững.
Nguồn tham khảo:
- Hiệp hội Nội tiết Hoa Kỳ (Endocrine Society)
- American Heart Association – https://www.heart.org
- Pubmed: Estrogen deficiency and health outcomes – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Bài viết của: Biên tập viên Drip Hydration