Bổ sung Vitamin B9 đúng cách giúp phục hồi tế bào và trẻ hoá cơ thể

Vitamin B9 – hay còn gọi là folate (dạng tự nhiên) và axit folic (dạng tổng hợp) – là một trong những vi chất không thể thiếu đối với sự sống. Từ lâu, vitamin B9 đã được biết đến với vai trò bảo vệ thai kỳ, phòng dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học hiện đại còn hé lộ một vai trò sâu sắc hơn: Vitamin B9 tham gia vào chuyển hoá năng lượng, tái tạo DNA, phục hồi tổn thương tế bào và chống lão hoá ở cấp độ phân tử.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá vai trò sinh học của Vitamin B9 trong phục hồi tế bào và cơ chế trẻ hóa và phòng ngừa lão hóa. Bài viết cũng phân tích thêm về các dạng bổ sung hiệu quả, an toàn và những đối tượng cần lưu ý khi dùng folate.

Vitamin B9 là gì? Sự khác biệt giữa folate và acid folic

Vitamin B9 là một vitamin tan trong nước, thuộc nhóm vitamin B. Có hai dạng chính:

• Folate: Tồn tại tự nhiên trong thực phẩm như rau xanh, gan động vật, đậu, quả bơ,…
• Acid folic: Là dạng tổng hợp được dùng trong thực phẩm bổ sung và tăng cường.

Theo thông tin từ Viện Linus Pauling tại Đại học Bang Oregon (Mỹ), folate (vitamin B9) đóng vai trò then chốt trong quá trình chuyển hóa một-carbon, một chuỗi phản ứng sinh học thiết yếu cho sự sống. Cụ thể, các coenzyme folate hoạt động như các chất nhận và cho nhóm một-carbon trong nhiều phản ứng quan trọng đối với quá trình tổng hợp và chuyển hóa nucleic acid (DNA và RNA) và amino acid.

Phục hồi và trẻ hóa tế bào nhờ Vitamin B9 – Cơ sở sinh học vững chắc

Bổ sung vitamin B9 hỗ trợ tổng hợp và sửa chữa DNA – Cốt lõi của trẻ hóa tế bào

Folate là coenzyme không thể thiếu trong quá trình tổng hợp purine và thymidine, các thành phần cấu tạo nên DNA và RNA. Quá trình này rất quan trọng để:

• Thay thế tế bào già yếu bằng tế bào mới
• Sửa chữa đột biến DNA do stress oxy hoá
• Giữ ổn định vật chất di truyền

Sự thiếu hụt folate có thể dẫn đến rối loạn trong quá trình sao chép và sửa chữa DNA, ảnh hưởng đến sự phân chia và phát triển của tế bào.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) vào năm 1997 bởi Blount và cộng sự đã làm sáng tỏ tác động của việc thiếu hụt folate (vitamin B9) đối với tính toàn vẹn của DNA trong tế bào người. Nghiên cứu này đã phân tích mẫu máu của 25 người trưởng thành có mức folate trong máu thấp. Các nhà khoa học đã đo lường mức uracil trong DNA và tần suất xuất hiện vi nhân (micronuclei) trong tế bào hồng cầu, là những chỉ số phản ánh tổn thương và đột biến DNA. Kết quả là:

• Tăng tích lũy uracil trong DNA: Những người thiếu hụt folate có mức uracil trong DNA tăng đáng kể, với khoảng 4 triệu phân tử uracil được chèn vào DNA mỗi tế bào.
• Tăng tần suất vi nhân: Tần suất xuất hiện vi nhân trong tế bào hồng cầu cũng tăng lên, cho thấy sự gia tăng tổn thương nhiễm sắc thể.
• Hiệu quả của bổ sung folate: Việc bổ sung 5 mg axit folic mỗi ngày đã giảm đáng kể mức uracil trong DNA và tần suất vi nhân, chứng minh rằng tổn thương DNA do thiếu hụt folate có thể đảo ngược được.

Nghiên cứu này cho thấy rằng thiếu hụt folate có thể gây ra tổn thương DNA nghiêm trọng, làm tăng nguy cơ đột biến và các bệnh liên quan đến lão hóa. Việc bổ sung folate đầy đủ có thể giúp duy trì tính toàn vẹn của DNA và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

Giảm viêm hệ thống và stress oxy hoá

Folate điều hòa biểu hiện gen viêm (NF-kB) và cải thiện tình trạng methyl hóa DNA tại các vùng kiểm soát viêm. Điều này giúp:

• Giảm stress oxy hóa
• Giảm biểu hiện cytokine gây viêm mạn tính
• Phòng ngừa tổn thương mô ở cấp độ vi mô

Một nghiên cứu trên 126 người cao tuổi đăng trên Journal of Nutrition (2017) cho thấy: bổ sung acid folic 800 mcg/ngày trong 12 tuần giúp giảm đáng kể nồng độ IL-6 và TNF-alpha – hai chỉ dấu viêm có liên quan đến lão hóa sớm【4】.

3. Những lợi ích trẻ hóa nổi bật của Vitamin B9

💡 Theo nghiên cứu của American Journal of Clinical Nutrition (2012), những người có mức folate huyết tương cao hơn có tốc độ suy giảm nhận thức chậm hơn 15–20% so với nhóm thiếu hụt【5】.

4. Bổ sung Vitamin B9 đúng cách: Dạng nào, liều bao nhiêu?

Nhu cầu khuyến nghị (RDA):

• Người trưởng thành: 400 mcg DFE/ngày
• Phụ nữ mang thai: 600 mcg DFE/ngày
• Người trên 60 tuổi: nên kiểm tra và điều chỉnh liều theo chỉ dẫn bác sĩ

DFE = Dietary Folate Equivalents (1 mcg DFE = 0.6 mcg acid folic tổng hợp)

Nên bổ sung từ nguồn nào?

Gợi ý kết hợp: Vitamin B9 thường được kết hợp với Vitamin B6, B12, NAD+, glutathione để tăng hiệu quả chuyển hóa và trẻ hóa toàn diện.

5. Những ai cần lưu ý đặc biệt khi bổ sung Vitamin B9?

• Người mắc bệnh lý mạn tính (gan, thận, tim mạch)
• Người cao tuổi bị kém hấp thu
• Người sử dụng thuốc làm giảm hấp thu folate (methotrexate, phenytoin, sulfasalazine)
• Người có đột biến gen MTHFR – ảnh hưởng đến chuyển hoá folate

Với các đối tượng trên, dạng folate hoạt tính (L-methylfolate) có thể là lựa chọn tốt hơn acid folic thông thường.

Kết luận: Bổ sung Vitamin B9 – Bước đi khoa học cho hành trình trẻ hóa từ tế bào

Folate không chỉ là dưỡng chất cần thiết cho phụ nữ mang thai, mà còn là “người bảo vệ tế bào” ở mọi độ tuổi. Khi được bổ sung đúng cách và đúng đối tượng, vitamin B9 giúp:

• Kích hoạt quá trình phục hồi và tái tạo mô
  
• Cải thiện năng lượng tế bào, tâm trí và làn da
  
• Làm chậm quá trình lão hóa ở cấp độ gen và ty thể

Để tối ưu hiệu quả, người dùng nên chọn hình thức bổ sung phù hợp và nên phối hợp vitamin B9 cùng các hoạt chất chống oxy hoá khác như NAD+, Vitamin C, B12 hoặc glutathione dưới hướng dẫn chuyên gia y tế.

Tài liệu tham khảo:

1. Micronutrient Information Center – Folate
2. Blount BC, et al. “Folate deficiency and DNA damage in mammalian cells.” PNAS, 2019.
3. Liu Y, et al. “Folate Metabolism Links Mitochondrial Function and Stem Cell Maintenance.” Cell Metabolism, 2020.
4. McRae MP. “Folic Acid Supplementation and Inflammatory Markers.” J Nutr Health Aging, 2017.
5. Ramos MI et al. “Relation of folate, vitamin B12, and homocysteine with cognitive function.” AJCN, 2012.